మత్తకోకిల సృష్టిధర్మము (పద్యపుష్పలు)
mallapragada sri devi raamakrishna 
  

ఉత్తమోత్తము సృష్టిధర్మము మూలభావము జీవితం  
సత్యవాదము ధర్మమార్గము మొహమంత్రము జీవితం
మత్తకోకిల మంజునాదము వందేమాతర జీవితం
చిత్తశుద్ధికి కార్యసిద్ధికి బ్రహ్మరాత ఏ జీవితం .........
  
సర్వలోకము సుందరత్వము చిత్రయోగము జీవితం 
సర్వకాలము నిత్యయోగము విద్యమార్గము జీవితం
సర్వ యోగము యజ్ఞదీపిక మంత్రభావము జీవితం
సర్వలక్ష్యము భక్తివేడుక యుక్తివాదన జీవితం .......

జీవితానికి నవ్వుసొంపులు వింతమాయలు తప్పదే
విశ్వజీవము  ప్రేమసూత్రము నిత్యనామము తప్పదే
భావితాత్వము సంఘదీపము ధర్మశాస్త్రము తప్పదే
కావ్యభావము నిత్యరాగము సోఖ్యమానము తప్పదే .....

కర్ణమూలము గాయపర్చకు మాటపోటుతొ నిత్యమూ
కార్యసాధన నీరుకార్చకు బేధబోధతొ నిత్యమూ
వీర్యసంపద వ్యర్ధపర్చకు వేశ్యకుల్కుతొ నిత్యమూ
సర్వసమ్మతి అందిపుచ్చుకొ ఇష్టగోష్టిగ నిత్యమూ .......

దూదిరేగియు గాలికమ్మియు ఊపిరాడక రోగిగా
ఆదమర్చియు ఉండుటెందుకు చీడపీడతొ రోగిగా
మందభాగ్యగ మందువాడక అంటురోగిగ మారగా
ఎంతచెప్పిన ఎన్నిఅన్నను ఒప్పుకోనని రోగిగా   ........

సత్య భాషణ ఎంతచెప్పిన పట్టుకోదులె మానసా
నిత్య పోషణ ఎంతచేసిన గుర్తురాదుగ మానసా
నిత్య వేషము వేయుటెందుకు భక్తివచ్చున మానసా
నిత్య వేదము పాడుటెందుకు ముక్తి రాదుగ మానసా ......

వెన్నెలంతయు కమ్ముకున్నను కాల మాయకు చిక్కెనే 

వన్నె చిన్నెల చిందు చూపులు చిన్నబోయిన దక్కునే
కన్నె మోనము ఖంగు తిన్నను వట్టి చూపులు కక్కెనే
చిన్న పెద్దయు అడ్డు వచ్చిన ఆశ పాశము ఏడ్చెనే .......

దాహమే ఇక తీరదా అని పేరు పేరున కోరగా
అహమే ఇక అడ్డువచ్చిన ఆకలాకలి కోరగా
మోహమే ఇక వెంబడించిన కింద మీదను కోరగా
ఊహయే ఇక నన్ను చేరగ ఏది ఏమని కోరగా .......

జీవ హానియు వద్దురా మరి మూగ ప్రేమను పొందుదాం
దివ్వ మైనది జీవితమ్ములె శాంతి దూతగ. మారురా
కావ్యమై  కదిలేవులే నిను నన్నునూ కరుణా దయా
సవ్యమై మది లోక రక్షక మమ్ము చూసేటి దైవమే .......

డబ్బు జబ్బుయు వద్దువద్దును అన్నముంటెను చాలుగా
డబ్బు మాటలు గబ్బులేపును రుబ్బినా అవి మారునా
జబ్బు జబ్బని నోట అన్నను మందు పట్టక తగ్గునా
నిబ్బరమ్ముగ ఉండ గల్గిన ముందు అంతయు కార్యమే ......

ప్రాభవం మరి హృద్యమే వనికే కదా నిను నన్నునూ
వైభవం మరి కావ్యమే కధగాకదా కళ కానుకా
జబ్బుయే మది మార్చుటే విధి ఆటగా నిను నన్నునూ
డబ్బుయే నిను నన్నునూ మది మార్చకే తిధి దైవమా ......

కొమ్మ కొమ్మ యు రాచుకున్నాను వేడిపుట్టును తెల్సుకో
బొమ్మ బొమ్మయు పెళ్లి ఆటలు నిజ మవ్వును తెల్సుకో
అమ్మ అత్తయు నవ్వులాటలు కాపురం అని తెల్సుకో
బామ్మ తాతయు సత్య వాక్కులు జీవితం అని తెల్సుకో.......

ఆశ పాశము అట్ట హాసము వద్దుఅన్నను చేరుటే
విశ్వ మోహము సత్ప్రవర్తన సంఘ మార్పలు వచ్చుటే
ఈశ్వరుడు  యె లోక రక్షక ధర్మ పాలక ధీరుడే
విశ్వ మోహిని వింత ఆటకు రామ తత్వము గెల్చుటే......

భక్తి యే మన శాంతిగా సుమయం సుసద్విని యోగమే
రక్తి యే సుఖ శాంతికి వినయం వినమ్రత యోగమే
శక్తి యే విధి శాంతి కి సఫలం సమగ్రత యోగమే
యుక్తి యే సతి శాంతి కి పతి ధర్మమే గతి యోగమే......

స్వార్ధ మన్నది జాతి సంపద కానె కాదియు మమ ని
స్వార్ధమే మది శాంతి సౌఖ్యము ప్రేమ పాశము దేశమే
అర్ధమే గతి పోరుసల్పుట దేశ రక్షణ కొరకే ముద్దులే
వ్యర్థ మన్నది చేయకుండగ సైని కుండుగా రక్షణే......

సాహితీ సుమ మాలికా సమ గౌరవం ఇక ఇచ్చుటే
వాహిణీ వర వేదికా కధ కావ్వ పాలనా నుంచుంటే
సాహిత్యం జప హోమ ద్రవ్యము ధర్మరక్షణ మార్గమే
దాహమే కవి సార్వభౌముల శాంతికోరుట లక్ష్యంగా......

పైట చెంగులొ గాలి దూరియు గోలచేయుట ఎందుకో
ఆట కాదిది యవ్వనమ్మున ఉర్కు పర్గులు ఎందుకో
మాట చిందక గాలి సవ్వడి భరించే ఎద ఎందుకో
కాట లాగున ఉండ లేకయు నీతి ఒప్పుట ఎందుకో......

అమ్మ ఎప్పుడు శాంతి నిచ్చియు ఓర్పు పంచియు జీవితా
శమ్మునే సుమ గంధమై మమరక్షణే నిజ శక్తియై
కామితార్ధము బిడ్డకోర్కలు తీర్చుటే సతి  ధర్మమై
అమ్మకష్టము తీర్చలేనిది ఆదరించుట ఉత్తమం......

ఏమి చెప్పెద ఏమె ఏమేమె ఏరు వాక ల పొంగులే
కమ్ము కున్నవి పాల పొంగులు వెంబ డించెను ఎందుకే
చిమ్ము తున్నవి మేఘ జల్లులు చిందు లేయుట ఎందుకే
నమ్మి చేరితి వమ్ము చేయక ఊహ కల్లలు చేయకే.........


అబ్బొఅందము అంతకంతకు పొందు సొంతము పొందుకే
పబ్బమెందుకు జబ్బచర్చియు ముందు దూకియు అందుకో
దిబ్భమోహము పెట్టు టెందుకు అందు తున్నవి సర్దుకో
అబ్బ చెంతకు వచ్చి చేరియు జాగు చేయుట ఎందుకో......

వంపుసొంపుల వల్లెవాటము వంతువంతుగ చూసుకో
ఇంపుగుండును మబ్బు చాటున మెఘ మందము చూసుకో
తప్పుఒప్పుల మాట వద్దులె ఆది అంతము సొంతమే
ఒప్పు కోవుట విప్పి చూపుట సంత సమ్ముయు ముద్దుకే......

మల్లె పువ్వు లు జాజి పువ్వులు తన్మయత్విగ ఊగుటే
గొల్ల భామకు వక్షొ జమ్ములు బంతులల్లెను ఊగుటే
వల్ల మాలిన భక్తి భావము నుండె వారికి కుంపటే
వల్లు మండిన జల్లు ఉండిన చల్లగుండిన దుప్పటే......

కన్ను గొట్టియు వంపు తిర్గియు నడ్డి చూపియు పిర్దులే
చిన్ని ఆశకు పైకి ఎత్తియు గూట మాశకు 
కన్నెసౌఖ్యము కన్నమిన్నుయు కానరాకయు చిందులే
మన్నుతిన్నయు బిడ్డవల్లెను నోటవేలును దూర్చెగా....

ఉల్లిపాయలు దంచి అల్లము మిర్చిరుబ్బియు పప్పులో 
లొల్లిచేయక నూనె బాండియు పెట్టియే సెగ పెంచియే 
చిల్లు గారెను తీసిచూపియు తొందతొందర గాచెసే 
అల్లిబిల్లిగ తిర్గుగారెను వేలుపెట్టియు మింగెనే  ......



*గండూష మథ కుర్వీత*
*శీతేన పయసా ముహుః,*
*కఫతృష్ణామలహరం*
*ముఖాంత శ్శుద్ధికారకమ్.*
*కుర్యా ద్ద్వాదశ గండూషాన్*
*పురీషోత్సర్జనే తతః,*
*మూత్రోత్సర్గే తు చతురో*
*భోజనాంతే తు షోడశ.*

చన్నీటితో అనేకసార్లు పుక్కిలించాలి. ఆవిధంగా చేయడం వల్ల కఫము, దప్పిక, దుర్వాసన హరించును. నోరు శుభ్రం అవుతుంది. మలవిసర్జన తరువాత పన్నెండుసార్లు, మూత్ర విసర్జన తరువాత నాలుగు సార్లు, భోజనం తరువాత పదహారు సార్లు పుక్కిలించాలి.

*మ.స్మృ.*